Gordelroos (Herpes Zoster)

Gordelroos - In het kort

Gordelroos is een virale infectie die wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus (VZV), hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Een andere naam voor gordelroos is herpes zoster. In het Engels heet het 'shingles'.

Na een uitbraak van de waterpokken blijft dit virus levenslang sluimerend in het zenuwstelsel van een persoon aanwezig. Bij een verzwakt immuunsysteem als gevolg van stress, veroudering of andere ziekten, kan het virus weer actief worden, wat leidt tot de symptomen van gordelroos.

Gordelroos kan overal op het lichaam optreden, maar komt meestal voor op de romp, het gezicht of rond de ogen. De aandoening is pijnlijk en wordt gekarakteriseerd door een branderige, jeukende uitslag. Deze vlekjes, blaasjes, pijn en jeuk zitten meestal maar aan één kant van uw lichaam, dus aan de linkerkant of aan de rechterkant.

Belangrijkste feiten over gordelroos

Dit zijn de belangrijkste feiten over gordelroos op een rijtje:

• Gordelroos is een virus uit de herpes-familie
• De huiduitslag kan in de vorm van een gordel op het lichaam verschijnen, vandaar de naam
• De aandoening heeft een verloop van 2 tot 4 weken
• Komt meestal slechts aan één kant van het lichaam voor
• Na de blaasjes kan langdurige zenuwpijn optreden, vooral bij ouderen
• Een gezond lichaam met een goede zuur-base balans verkleint de kans op een uitbraak
• Basische huidverzorging ondersteunt het herstel van de huid

Symptomen van herpes zoster

De symptomen van gordelroos ontwikkelen zich doorgaans in twee fasen:

1. Prodromale fase (voordat de uitslag verschijnt)

• Tintelingen, jeuk of pijn op een specifiek gebied van de huid
• Vermoeidheid en soms lichte koorts
• Branderige of stekende pijn op de huid

2. Uitslagfase

• Blaarvorming en roodheid aan één kant van het lichaam
• Na 7-10 dagen drogen de blaren op en ontstaat korstvorming
• Zenuwpijn (post-herpetische neuralgie) kan nog maanden aanhouden

Verloop van een gordelroosinfectie

Een infectie met gordelroos verloopt meestal in drie fasen:

1. Incubatietijd: 2-3 dagen tussen heractivering en eerste symptomen
2. Uitslag en blaarvorming: Blaren verschijnen vaak als een gordelvormig patroon
3. Genezing: Blaren drogen op in 2 tot 3 weken, maar zenuwpijn kan langer aanhouden

Oorzaken en risicofactoren

De voornaamste oorzaak is heractivatie van het varicella-zoster-virus. Risicofactoren zijn onder meer:

• Leeftijd: boven de 50
• Verzwakt immuunsysteem
• Langdurige stress
• Hormonale schommelingen zoals bij de menopauze
• Eerdere besmetting met waterpokken

Is gordelroos besmettelijk?

Let op! Gordelroos is niet overdraagbaar, maar het waterpokkenvirus wél. Vermijd contact met:

• Zwangere vrouwen die nooit waterpokken hadden
• Mensen met verzwakte afweer
• Baby’s jonger dan 1 maand

Is gordelroos besmettelijk? 

Let op! U kunt geen gordelroos overdragen, maar wél de waterpokken als iemand deze nog niet eerder heeft gehad. 
Als u gordelroos heeft, bent u besmettelijk totdat de laatste blaar is ingedroogd en een korstje heeft gevormd.  

Waterpokken kunnen gevaarlijk zijn voor bepaalde groepen mensen. Als u gordelroos heeft, vermijd dan:

• Zwangere vrouwen die nog nooit waterpokken hebben gehad
• Mensen met een zwak immuunsysteem, bijvoorbeeld bij chronische of langdurige ziekte
• Contact met baby’s jonger dan 1 maand

Medicatie

De behandeling van gordelroos richt zich op het verminderen van symptomen en versnellen van genezing. Meestal worden antivirale middelen voorgeschreven, zoals:

• Aciclovir (Zovirax)
• Valaciclovir (Valtrex)
• Famciclovir (Famvir)

Deze middelen zijn het meest effectief als ze binnen 72 uur na de eerste symptomen worden gestart.

Pijnstillers en andere medicijnen

• Paracetamol kan helpen bij pijnbestrijding
• Geen NSAID’s: Vermijd ibuprofen, diclofenac, naproxen en acetylsalicylzuur – deze kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals huidontstekingen
• Bij ernstige pijn: opioïden of antidepressiva (zoals amitriptyline)
• Lidocaïne-pleisters kunnen lokaal pijn verlichten

Vaccin

Er bestaat een vaccin tegen gordelroos (Zostavax of Shingrix). Aanbevolen voor mensen vanaf 50 jaar of bij verhoogd risico. Het verkleint de kans op herpes zoster en zenuwpijn na afloop.

Nadelen van het vaccin:

• Bestaat uit 2 prikken – vaak niet vergoed
• Mogelijke bijwerkingen: koorts, spierpijn, moeheid, hoofdpijn, roodheid op de prikplek

Bijwerkingen van medicatie

• Antivirale middelen: misselijkheid, diarree, hoofdpijn
• Pijnstillers: maagklachten, verhoogde bloeddruk
• Antidepressiva: sufheid, droge mond

Natuurlijke ondersteuning

Wat u kunt doen als de gordelroosinfectie is uitgebroken:

• Houd de uitslag schoon en droog – voorkom infectie door bacteriën of vuil
• Draag loszittende kleding en voorkom zweten – wrijving en vocht irriteren de huid
• Gebruik een vochtige doek – kalmeert de huid en helpt korstvorming verminderen
• Gebruik een basische crème voor verlichting en huidherstel – neutraliseert de zure, geïrriteerde huid en ondersteunt natuurlijk herstel

Kies bij voorkeur een crème met vitamine E, een krachtige antioxidant die de huid helpt te regenereren. Blijf smeren om littekens en blijvende huidbeschadiging te voorkomen.

Onderzoek toont aan dat de huid optimaal herstelt in een basische pH-omgeving. Regelmatig gebruik van een basische crème bevordert een gezonde huidbarrière.

Zoek basische crème

Basisch bad – Neem een bad met basisch badzout. Kalmeert de huid en draagt bij aan herstel.

Vind hier basisch mineralenzout/badzout

Gebruik geen pleisters of verband op de uitslag – dit kan blaren beschadigen en infectie veroorzaken.

Ontzuren bij gordelroos – Verzuring kan het immuunsysteem verzwakken en klachten verergeren. Ontzuren helpt bij herstel. Gebruik hiervoor basische druppels, voeding rijk aan groenten en ontspanning.

Ontzuren

Redenen om te ontzuren bij gordelroos:

• Ondersteunt het immuunsysteem – Een evenwichtige pH versterkt de afweer
• Vermindert ontstekingen – Verzuring kan ontstekingsreacties versterken
• Versnelt herstel – Goede pH bevordert celregeneratie
• Verlicht zenuwpijn – Minder irritatie bij postherpetische neuralgie

Hoe kunt u ontzuren?

Ontzuren kan stapsgewijs of gecombineerd:

1. Zuren oplossen

Gebruik basische druppels of capsules met natriumbicarbonaat, magnesium of calcium.

Zoek basische druppels

Zoek basische capsules

2. Afvoeren

Drink basische kruidenthee om afvalzuren sneller af te voeren.

Zoek basische kruidenthee

3. Aanvullen

Let op: Verzuring onttrekt mineralen aan tanden, haren en botten. Vul deze aan met een basisch mineralencomplex.

Zoek basische mineralen

Ook voedingsextracten zijn rijk aan basische voedingsstoffen.

• Neutraliseren zure afvalstoffen
• Vullen tekorten aan
• Versterken immuunsysteem
• Bevorderen energie en vitaliteit

Vind direct basische voedingsextracten

Leefstijladviezen

Algemene adviezen

Een gezonde levensstijl is cruciaal voor zowel de behandeling als preventie van gordelroos. Wilt u alle adviezen op een rijtje?

Bewegingsrichtlijnen

Regelmatige lichaamsbeweging helpt het immuunsysteem te versterken en stress te verminderen. Het bevordert ook de bloedcirculatie en vermindert pijnklachten. Aanbevolen worden matige activiteiten zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Zachte oefeningen zoals yoga of tai chi kunnen ook nuttig zijn voor het verminderen van pijn en spanning in het lichaam.

Voedingsadviezen

Een uitgebalanceerd dieet ondersteunt het immuunsysteem en bevordert het herstel van gordelroos. Hieronder volgen de belangrijkste voedingsrichtlijnen.

1. Herstelbevorderende voedingsmiddelen

Groenten en vers voedsel

• Kies voor verse, onbewerkte producten boordevol vitaminen, mineralen en antioxidanten.
• Bladgroenten zoals spinazie, boerenkool en paksoi
• Vezelrijke groenten zoals broccoli, wortelen en paprika
• Volkoren granen, peulvruchten en zaden als gezonde energiebronnen
• Antioxidanten en ontstekingsremmende voeding [6]
• Citrusvruchten (sinaasappel, grapefruit, citroen)
• Bessen (blauwe bessen, frambozen, bramen)
• Rode paprika, tomaten en groene bladgroenten

Gezonde vetten en omega-3-vetzuren [7]

• Omega-3-vetzuren verminderen ontstekingen en ondersteunen zenuwfunctie:
• Vette vis (zalm, makreel, haring)
• Lijnzaad, chiazaad en walnoten
• Olijfolie en avocado’s

2. Te vermijden voedingsmiddelen [8]

• Suiker en bewerkte koolhydraten bevorderen ontsteking en verzwakken de afweer:
• Snoep, frisdrank en gebak
• Wit brood, witte rijst, bewerkte granen

Argininerijke voeding [9]

• Arginine kan virale activiteit bevorderen. Beperk:
• Noten (behalve walnoten)
• Chocolade en cacao
• Gelatine en sterk bewerkte producten

Alcohol en cafeïne

• Overmatige alcohol en cafeïne belasten het immuunsysteem:
• Bier, wijn, sterke drank
• Koffie, energiedranken, frisdrank

3. Algemene aanbevelingen

• Drink voldoende water – ondersteunt afvoer van afvalstoffen
• Supplementen – overweeg vitamine C, D en zink in overleg met een professional
• Rust en stressbeheersing – essentieel voor herstel en immuunfunctie
• Een goede leefstijl ondersteunt het herstel en bevordert een sterke weerstand

Specifiek advies

Om overdracht van het virus te voorkomen:

Niet doen:

• Geen handdoeken of washandjes delen
• Niet zwemmen
• Geen contactsporten
• Blijf thuis bij open huiduitslag die niet bedekt kan worden

Een gezond lichaam met een goede zuur-basebalans vermindert de kans op een nieuwe uitbraak. Lees hier meer over zuur-basebalans.

Basische huidverzorging ondersteunt herstel tijdens en na de infectie. Lees hier meer over basische huidverzorging.

Hulp en ondersteuning 

Advies 

Wilt u graag persoonlijk advies van zuur-base kennis specialisten? Neem dan contact op via: 
[Contact] 

Behandelplan 

Download                

Disclaimer

De informatie op deze website is zorgvuldig samengesteld. Het kan echter voorkomen dat deze op onderdelen verouderd, niet volledig en/of (deels) onjuist is. Voedingssupplementen zijn geen geneesmiddelen. Ze zijn bedoeld ter ondersteuning van de gezondheid en kunnen een evenwichtige voeding niet vervangen. De adviezen op deze pagina zijn geheel vrijblijvend. Indien u lichamelijk ziek bent, raadpleeg dan altijd een (natuur)arts of therapeut. 

Bronnen

[1] Nair, P. A., & Patel, B. C. (2025). Herpes zoster. In StatPearls. StatPearls Publishing. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441824/ 

[2] Steinmann, M., Lampe, D., Grosser, J., Schmidt, J., Hohoff, M. L., Fischer, A., & Greiner, W. (2024). Risk factors for herpes zoster infections: a systematic review and meta-analysis unveiling common trends and heterogeneity patterns. Infection, 52(3), 1009-1026. 

[3] Harris, K. L., Bainbridge, N. J., Jordan, N. R., & Sharpe, J. R. (2009). The effect of topical analgesics on ex vivo skin growth and human keratinocyte and fibroblast behavior. Wound Repair and Regeneration, 17(3), 340-346. 

[4] Carnauba, R. A., Baptistella, A. B., Paschoal, V., & Hübscher, G. H. (2017). Diet-induced low-grade metabolic acidosis and clinical outcomes: a review. Nutrients, 9(6), 538. 

[5] DiNicolantonio, J. J., & O'Keefe, J. (2021). Low-grade metabolic acidosis as a driver of chronic disease: a 21st-century public health crisis. Open Heart, 8(2), e001730. 

[6] Bendich, A. (1996). Antioxidant vitamins and human immune responses. Vitamins and Hormones, 52, 35-62. 

[7] Poggioli, R., Hirani, K., Jogani, V. G., & Ricordi, C. (2023). Modulation of inflammation and immunity by omega-3 fatty acids: a possible role for prevention and to halt disease progression in autoimmune, viral, and age-related disorders. European Review for Medical & Pharmacological Sciences, 27(15). 

[8] Ma, X., Nan, F., Liang, H., Shu, P., Fan, X., Song, X., ... & Zhang, D. (2022). Excessive intake of sugar: An accomplice of inflammation. Frontiers in immunology, 13, 988481. 

[9] LoBue, S. A., Tailor, P., Carlson, S. M., Mano, F., Giovane, R. A., Schaefer, E., & LoBue, T. D. (2019). Recurrent herpes zoster ophthalmicus in a young, healthy individual taking high doses of l-Arginine. American journal of ophthalmology case reports, 16, 100547.