Dementie
Inhoud
- Dementie.
- In het kort | Wat is dementie?
- Belangrijkste feiten over dementie
- Symptomen
- Verloop
- Oorzaken en risicofactoren
- Medicatie
- Natuurlijke ondersteuning
- Leefstijladviezen
- Hulp en ondersteuning
- Bronnen
2.In het kort | Wat is dementie?
Dementie is een verzamelnaam voor meer dan vijftig hersenaandoeningen waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Bij deze aandoening raken de zenuwcellen of de verbindingen tussen de zenuwcellen in de hersenen beschadigd, waardoor de hersenfuncties steeds verder achteruitgaan
3.Belangrijkste feiten over dementie
Dit zijn de belangrijkste feiten over dementie op een rijtje.
- De verbindingen tussen hersen-zenuwcellen beschadigen, wat leidt tot achteruitgang van hersenfuncties.
- De meest bekende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Er bestaan echter veel andere soorten, zoals vasculaire dementie, fronto-temporale dementie en Lewy body dementie.
- Het risico op dementie neemt toe met de leeftijd.
- Vrouwen worden vaker getroffen dan mannen.
- In Nederland was de hersenaandoening in 2022 de belangrijkste doodsoorzaak [1].
- Hoewel genezing momenteel nog niet mogelijk is, zijn er wel manieren om het risico te verlagen [2].
4. Symptomen
De eerste signalen van dementie
De eerste signalen van dementie uiten zich meestal als geheugenproblemen. Naarmate de aandoening vordert, kunnen er verschillende symptomen optreden:
- Problemen met taal en communicatie
- Logisch nadenken en keuzes maken wordt lastiger
- Toenemende vergeetachtigheid
- Moeite met dagelijkse handelingen
- Verminderd vermogen om voorwerpen te vinden en op te bergen
- Afname van sociale activiteiten
- Veranderingen in gedrag en persoonlijkheid
- Verminderd besef van tijd en plaats
Let op: Niet alle genoemde symptomen hoeven aanwezig te zijn bij dementie, en sommige symptomen kunnen ook andere oorzaken hebben. |
Impact op lichaam en geest in een later stadium
Hoewel dementie primair de hersenen aantast, kunnen er in een later stadium ook lichamelijke klachten optreden, zoals:
- Moeilijkheden met lopen
- Incontinentie
- Slikproblemen
Dementie heeft daarnaast een grote mentale impact. Elke fase brengt nieuwe uitdagingen met zich mee, zowel voor de persoon zelf als voor de omgeving. Laat u goed informeren en zoek ondersteuning om met deze veranderingen om te gaan.
5. Verloop
Dementie is een progressieve ziekte, wat betekent dat de symptomen en klachten in de loop van de tijd toenemen in frequentie en ernst. In het beginstadium kunnen subtiele veranderingen optreden, zoals vergeetachtigheid en moeite met dagelijkse handelingen (zie symptomen[SvdR1] ). Naarmate de ziekte vordert, verliest een persoon met dementie steeds meer de controle over zijn of haar leven en is er steeds meer zorg nodig.
De meeste vormen van dementie ontwikkelen zich langzaam, vaak over een periode van tientallen jaren. De levensverwachting varieert per type dementie en hangt af van verschillende factoren, zoals leeftijd en algemene gezondheid.
6.Oorzaken en risicofactoren
Er is niet één specifieke oorzaak voor dementie. Wel zijn er verschillende factoren die het risico kunnen verhogen:
Belangrijkste risicofactoren [2-12]:
- Leeftijd (belangrijkste factor)
- Ongezonde leefstijl
- Verzuring van het lichaam
- Eenzijdige voeding
- Roken en overmatig alcoholgebruik
- Overgewicht
- Gebrek aan beweging
- Hoge bloeddruk
- Verhoogd cholesterol
- Luchtvervuiling
- Weinig sociale contacten
- Weinig uitdaging voor het brein, zoals nieuwe dingen leren
7.Medicatie
Er bestaan momenteel geen medicijnen die dementie kunnen genezen. Wel zijn er middelen die symptomen enigszins kunnen verlichten:
- Rivastigimine
- Galantamine
- Donezepil
- Memantine
Deze medicijnen worden meestal niet aangeraden door de arts, hieronder lees je waarom.
a. Bijwerkingen en andere nadelen
Artsen raden de bovenstaande medicijnen niet vaak aan. De beperkte effectiviteit zorgt er niet voor dat uw geheugen langer goed blijft of dat u langer uw dagelijkse leven kunt behouden. Ook hebben ze mogelijke bijwerkingen, zoals:
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Verstopping
- Misselijkheid
- Buikpijn
- Diarree
- Benauwdheid
- Hoofdpijn
8. Natuurlijke ondersteuning
Dementie is een complexe aandoening die wordt gekenmerkt door een progressieve achteruitgang van cognitieve functies, zoals geheugen, concentratie en redeneren.
Hoewel genezing niet mogelijk is, suggereert wetenschappelijk onderzoek dat bepaalde natuurlijke interventies kunnen helpen bij het ondersteunen van de hersengezondheid [13-19].
Drie supplement-categorieën die mogelijk bijdragen aan het behoud van cognitieve functies zijn:
- Ontzurende supplementen:
Verzuring kan de hersenfunctie beïnvloeden doordat het ontstekingen en oxidatieve stress bevordert. Ontzurende supplementen kunnen de balans helpen herstellen. - Autofagie-stimulerende supplementen (met spermidine):
Autofagie is essentieel voor het opruimen van beschadigde celonderdelen en het behoud van gezonde hersencellen. Spermidine kan dit proces ondersteunen. - Vitamines en mineralen voor cognitieve functie:
Specifieke voedingsstoffen beschermen de hersenen tegen oxidatieve schade en ondersteunen cognitieve processen.
a. Ontzurende supplementen
Verzuring, ook wel laaggradige metabole acidose genoemd, heeft mogelijk een negatieve invloed op de hersenfunctie.
Een verstoorde zuur-base balans kan namelijk bijdragen aan ontstekingen en oxidatieve stress [19], wat een rol speelt bij de progressie van neurodegeneratieve aandoeningen zoals dementie.
Verzuring ontstaat door [20]:
- Verzurende voeding (vlees, alcohol, suikers, bewerkte voeding)
- Verminderde nierfunctie
- Stress
- Onvoldoende beweging
- Ouder worden (vanaf de 40)
- Straling
- Luchtverontreiniging
Er zijn verschillende supplementen om het lichaam te ontzuren. Voorbeelden zijn basische druppels voor basisch water, basische tabletten en kruidenthee. Deze zijn bij uw gezondheidsspeciaalzaak en adviesdrogist te verkrijgen. Of u kunt er online naar zoeken. Meer informatie over ontzuren vindt u hier .
b. Autofagie-stimulerende supplementen (met spermidine)
Wat is autofagie?
Autofagie is een essentieel proces waarbij cellen zichzelf 'schoonmaken'. Tijdens dit proces worden:
- Beschadigde cellen of onderdelen afgebroken
- Toxische eiwitophopingen, zoals verkeerd gevouwen eiwitten, verwijderd
- Celcomponenten gerecycled voor hergebruik
Dit proces is cruciaal voor de gezondheid van cellen en speelt ook een belangrijke rol in het functioneren van de hersenen.
Wanneer autofagie verstoord is, kunnen cellen afvalstoffen, zoals beschadigde eiwitten, virussen en bacteriën, niet effectief opruimen. Dit kan bijdragen aan het ontstaan van infecties, maar mogelijk ook neurodegeneratie en kanker [14-18].
Neurodegeneratie, zoals bij de ziekte van Alzheimer en Parkinson, is het progressieve verlies van zenuwcelfuncties en -structuren, inclusief het afsterven van zenuwcellen.
Zo werkt autofagie
- Je lichaam geeft een signaal om autofagie te activeren.
- Celafval wordt opgespoord en ingekapseld in een afgesloten pakketje.
- Dit pakketje, een autofagosoom, staat klaar voor recycling.
- Het fuseert met een lysosoom, een cel met enzymen die het afbreken.
- Het afval wordt gerecycled, hergebruikt en je lichaam wordt schoner!
Hoe kunt u autofagie stimuleren?
Er zijn verschillende manieren om autofagie te stimuleren:
Zorg dat u voldoende spermidine binnenkrijgt [14-18,21-27]
Spermidine is een lichaamseigen stof die het autofagie-proces kan stimuleren. Spermidine vind je onder andere in voeding, zoals:
- Tarwekiemen
- Sojabonen
- Paddenstoelen
- Volkorenproducten
- Bepaalde kaassoorten
Spermidine supplementen
Wilt u er zeker van zijn dat u dagelijks voldoende spermidine binnenkrijgt, dan kunt u kiezen voor een natuurlijk spermidine supplement, bijvoorbeeld op basis van speciaal gekweekte chlorella.
Let bij het kiezen van supplementen op dat u natuurlijke spermidine kiest en geen synthetische varianten, zoals trihydrochloride. Die zijn namelijk in Europa verboden en worden minder goed opgenomen.
Intermittent fasting (periodiek vasten) [28]
Om autofagie nog eens extra te stimuleren, kunt u kiezen voor periodiek vasten. Dit houdt in dat u op vaste tijden wel of niet eet. Bij de 16/8-methode vast u 16 uur en eet u binnen 8 uur, bijvoorbeeld van 11:00 tot 19:00 uur. Buiten deze tijden drinkt u alleen water, koffie of thee zonder melk of suiker.
c. Vitamines en mineralen voor cognitieve functie
Sommige vitamines en mineralen spelen een essentiële rol bij het ondersteunen van cognitieve functies. Hieronder vindt u een overzicht van enkele belangrijke stoffen [13].
![]() |
Vitamine B1 (thiamine HCI)
|
![]() |
Vitamine B2 (riboflavine natriumfosfaat)
|
![]() |
Vitamine B3 (niacinamide)
|
![]() |
Vitamine B5 (calciumpantothenaat of pantotheenzuur)
|
![]() |
Vitamine B6 (pyridoxaal-5-fosfaat)
|
![]() |
Vitamine B8 (biotine)
|
![]() |
Vitamine B12 (methylcobalamine, adenosylcobalamine)
|
![]() |
Zink (zinkcitraat)
|
Let op: Kies bij een supplement altijd voor een product met de dagelijks aanbevolen hoeveelheid en ingrediënten in goed opneembare (actieve) vormen. Er zijn ook supplementen die deze vitamines combineren met spermidine. Deze zijn bij uw gezondheidsspeciaalzaak en adviesdrogist te verkrijgen. Of u kunt er online naar zoeken. |
9. Leefstijladviezen
Hoewel dementie momenteel niet te genezen is, kunt u actief stappen ondernemen om het risico te verlagen of de progressie te vertragen [2,28-31].
Het belangrijkste advies is: wordt zo gezond mogelijk oud. Maar hoe doet u dat? Dit zijn enkele tips:
a.Algemene adviezen
- Beperk de inname van schadelijke stoffen zoals alcohol en nicotine
- Zorg voor een normale bloeddruk, door op tijd rust te pakken en stress te verminderen
- Behoud een gezond gewicht
- Zorg voor een regelmatig slaap-waak ritme
- Onderhoud sociale contacten
- Drink voldoende voor de afvoer van afvalstoffen (voeg eventueel basische water toe, voor extra ondersteuning)
b.Bewegingsrichtlijnen
Bewegen is gezond, óók voor de hersenen. Inspanning laat het hart sneller kloppen, wat zorgt voor een betere doorbloeding van het brein. Dit zijn de richtlijnen:
Minimaal 150 minuten per week matige beweging. Onder matige inspanning valt lichamelijk activiteit die zorgt voor een verhoogde hartslag en een versnelde ademhaling.
Minstens 2 keer per week spier- en botversterkende activiteiten (voor ouderen inclusief balansoefeningen)
Las regelmatige bewegingspauzes in om stilzitten te voorkomen. Ga bijvoorbeeld een stukje wandelen of fietsen.
c.Voedingsadviezen
Dementie komt minder voor in gebieden rond de Middellandse Zee [30]. Het voedingspatroon in deze landen lijkt hier een van de redenen voor te zijn. Zij eten veel groenten, fruit, noten, peulvruchten, volkoren granen, vis, gevogelte en olijfolie. En ze eten minder zuivelproducten, rood vlees, dierlijke vetten, bewerkte producten en suikers.
Een algemeen advies betreffende voeding is:
- Eet vers, gevarieerd en gezond, zorg dat je elke dag alle belangrijke bouwstoffen binnenkrijgt
- Vermijd te veel bewerkte voeding, suikers en alcohol
- Probeer zo veel mogelijk onbespoten, biologische voeding te eten
d.Hersentraining
Nieuwe dingen doen, stimuleert de hersenen [31] . Studie beweert dat u daarmee dementie kunt vertragen of uitstellen [2]. Wat u doet, doet ertoe. Het moet namelijk wel iets van uw hersenen vergen. Afwisseling is hierbij belangrijk. Iets doen waarbij u moet nadenken en bewegen tegelijk, lijkt ook goed te werken. Kortom:
- Blijf nieuwe dingen leren
- Zoek uitdagende activiteiten
- Combineer denken met bewegen
10.Hulp en ondersteuning
Als u of uw naaste dementie heeft, kunt u een zorgplan maken met de huisarts. Het is normaal dat dit u zwaar kan vallen, en dat sommige dagen moeilijker zijn dan andere. Er zijn diverse steunpunten, lokale bijeenkomsten en ook online is veel informatie te vinden.
a. Advies
Vragen of advies in uw specifieke situatie?
Heeft u vragen over dit behandelplan of wilt u graag aanvullend advies krijgen over uw specifieke situatie? Bel dan voor een gratis adviesgesprek met één van onze gezondheidscoaches tel. (020) 262 14 12 (lokaal tarief). U kunt ook meteen een chat sessie starten of een bericht achterlaten via WhatsApp of e-mail, waarna er contact met u opgenomen wordt.
b.Behandelplan
Download hier het behandelplan
11. Bronnen[1] Volksgezondheidenzorg.info. (2022). Sterfte. Geraadpleegd op 6 augustus 2024, van https://www.vzinfo.nl/ranglijsten/sterfte |
ZOEK EEN ADVIESDROGIST
Persoonlijk 1-op-1 advies en de genoemde producten zijn verkrijgbaar bij adviesdrogisterijen en gezondheidswinkels die zich hebben gespecialiseerd in behandelingen op basis van ontzuren. Deze drogisterijen hebben doorgaans alle producten uit onze behandelplannen op voorraad. Voer in het veld hieronder uw postcode in om uw dichtstbijzijnde drogist te vinden.
ONLINE VERKRIJGBAARHEID
Zowel de aanbevolen producten uit uw behandelplan als de aanvullende producten zijn vrij verkrijgbaar via diverse online winkels. Door de omschrijving van de voor u aanbevolen en aanvullende producten in te toetsen in Google vindt u snel een goede aanbieder. Er is één gespecialiseerde en professionele aanbieder die alle genoemde producten in het assortiment heeft.